Kas erimesi olarak bilinen Duchenne Musküler Distrofi (DMD) hastalığına genetik hepten otama yetiştirmek amacıyla Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesindeki (BŞEÜ) marifet insanları yoluyla araştırma yürütülüyor.
BŞEÜ Tıp Fakültesi Dahili Tababet Bilimleri Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Mürtefi Taghizade’nin öncülüğünde 6 farklı disiplinden 9 fen insanının iştirakiyle planlı ve Türkiye Afiyet Bilimleri Enstitüsü Başkanlığı marifetiyle desteklenen araştırmada, DMD hastaları üzere kullanılmamış otama geliştirilmeye çalışılıyor.
Doç. Dr. Büyük Taghizade, AA muhabirine, yaklaşık 5 sene önce DMD hastaları ve aileleriyle bağlantı ettiklerini, tedavi arayışlarına katıldıklarını söyledi.
DMD’nin hastalığı kalıtsal tıpkı kas hastalığı olduğuna işaret eden Taghizade, “Adale dokusu, distrofin (adale yapıtaşı proteini) isimli proteini üretemez. Bu durum kaslarda zayıflığa bozukluk olur. Hastalığın ilerlemesi ile alay malay miyokart hasarı görülmeye başlar.” dedi.
Distrofin ismindeki proteinde mevcut hataların kas erimesine bozukluk olduğunu anlatım eden Taghizade, bu proteinin 79 değişik parçadan oluştuğunu tababet literatüründe her bir parçaya ise ekzon dendiğini söyledi.
Uca Taghizade, “DMD hastalarında bu ekzonların biri veya birkaçı nakıs oluyor. Tığ üstelik ülkemizdeki nakıs görülen ekzonlara yönelik iş yapıyor ve ülkemizde yerli otama geliştirmeye çalışıyoruz.” dedi.
Gen transferi çalışması
Taghizade, hastalığın tedavisine müteveccih jen transferi ve geniş taşıma sistemi tasarımıyla ilgili çalışmaları bulunduğuna değinerek şöyle bitmeme etti:
“İlk başta 52’nci ekzonla ilişkin ayrımsız emek yapacağız. Sonra başka ekzonlarla proje süresince çalışmalarını tamamlayacağız. Şayet istediğimiz sonuçları elde edersek ve başarılı olursak 3 yıl bilahare klinik tetkikat aşamasına gelip Faz-1 ve Faz-2 çalışmalarına karışma atılmak istiyoruz. Bu vasıtayla tığ çalışmalarımızda muvaffakiyetli olursak evcil ve domestik benzeri otama seçeneği de sunmuş olacağız.”
BŞEÜ Rektörü Prof. Dr. Şükrü Beydemir birlikte araştırmanın önemine değinerek “Bu proje ile şu anda tedavisi kül adına cins olmayan mefret aynı hastalığın tedavisiyle alakalı balaban bire bir mesai yapılmaktadır. İnşallah sunma güzel şekilde sonuçlanır.” diye niteleyerek konuştu.
Tababet Fakültesi müessis dekanı Prof. Dr. Mahmut Baykan ise
DMD hastalığının tedavisi için kullanılmamış aynı projeye başladıklarını vurgulayarak, “Bu projeyle gelişigüzel inşallah hastalarımıza yüz tuhaf bir otama sunmanın yollarını kısa tıpkısı süre sonraları devreye sokarız umuduyla gayretlerimiz devam ediyor.” ifadesini kullandı.
Çalışmada, proje ekibi olarak BŞEÜ’nün öğretim üyelerinden Dr. Öğretim Üyesi Sıdıka Zinde, Doç. Dr. Erhan Delicesine, Dr. Öğretim Üyesi Nilgün Tuncel Fayans ve Dr. Öğretim Görevlisi Damla Gül Fındık fariza alıyor. Atatürk Üniversitesinde görevli Dr. Öğretim Üyesi Ilgi Çelebi ve ekibi üstelik projeye bindi veriyor.
