ENERJİ ve Elbette Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Borak karbür tesisimizi, inşallah bu yılın böylelikle devreye alacağız. Sonunda savunma uran ilkin olmak üzere aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretiminde sırça, seramik ve çekirdeksel uygulamalarda yerli bor karbür kullanılacak” dedi.

Vekil Dönmez, İstanbul’da düzenlenen Arsıulusal Borak Sempozyumu’na (BORON 2022) devir içi katıldı. Burada konuşan Dönmez, borak cevheriyle ait bugüne kadar mukavim çokça husus yazıldığını ve bunların çoğunun bilimsel tartışmaların çok uzağında olduğunu belirterek, “Bor, imdi üçkâğıt teorilerine ve şehir efsanelerine laf oldu. Borak teknik namına karşı haddinden fazla birkaç madde bilinen ancak üstünde haddinden fazla fazla değerlendirme yapılan konuların başında geliyor. Alelhusus sosyal medyada bazen ongun oruçlu, kimi vakit eğin oruçlu dokuz canlı çokça yorumla karşılaşıyoruz. O nedenle bugün burada borak cevherini bilimsel düzeyde ele ahzetmek, bu alanda yayın işleyen, bilimsel icraat yürüteç eşsiz hocalarımızın perspektifleri ve çağ temsilcilerimizin bilgelik ve tecrübeleriyle boru yeniden kıymetlendirmek, konunun kamuoyunda birlikte en akla yatkın şekilde anlaşılmasını sağlayacaktır” dedi.

‘YENİ DÖNÜŞÜM, TEKNOLOJİ TEMELLİ INKILAP OLACAK’Türkiye’nin evvel aktarılma erke dönüşümünü tamamladığını ve enerji altyapısının yenilendiğini kaydeden Dönmez, “Deminden ikinci dönemi hep gelişigüzel deneyimliyoruz. Daha Çok yeşil kalkınma hedeflerimiz çerçevesinde saf enerji kaynaklarının istihsal ve uygulayım bilimi noktasındaki hakimiyetimizi artırıyoruz. Tıpkısı ahir aşamaya de yine buradan, bugünkü yaptıklarımızı esas alarak ilerleyeceğiz. Türkiye’nin tıpkısı sonraki enerji dönüşümü eksantrik tıpkısı kaynağa geçiş değil; yıpranmamış teknolojilere geçiş olacak. Nedir, bu eskimemiş teknolojiler? Hidroelektrik, devir ve rüzgar enerjisi özellikle doğmak amacıyla yenilenebilir teknolojiler, nükleer enerji, engin istikşaf kabiliyetleri, domestik lityum ve depolama teknolojileri. Çünkü eskimemiş dönüşüm daha çok teknoloji büsbütün tıpkısı inkilap olacak. Teknolojinin merkezde olduğu, teknolojik özgünlüğün konuşu özgürlüğe kere vereceği aynı dizge meydana gelecek” diye niteleyerek konuştu.’BU YIL DEVREYE ALACAĞIZ’Enerji teknolojilerinde Türkiye’ye katışıksız tıpkı hikaye açmak istediklerini söyleyen Icra Vekili Dönmez, “Bor cevheri üstelik bizleri bu anlamda farklılaştıracak, bu yarışta bizleri öne çıkaracak unsurların başında geliyor. Metalürji, nanoteknolojiler, otomotiv, erke, elektronik ve iletişim, uzay ve gelgel araçları, nükleer uygulamalar, askeri araçlar ve yakıtlar gibi encam teknoloji işaret kullanan değme sektörde borun kullanımını daha dahi tezyit etmek ve yaygınlaştırmak istiyoruz. Biliyorsunuz; borak üretim ve ihracatında acun lideriyiz. Ancak bizim anne istediğimiz munzam değerli bor ürünlerinde dünyanın az ülkelerinden biri olmak. Bu yönde adımlarımızı attık. Öncelikle misil haritamızı belirledik. 2018 yılında yeni bor stratejimizi bile zar ettik. Stratejimizin özünü ‘geleneksel borak ürünlerinden istikbal teknolojide beğenilen borak üretimine intikal’ kendisine belirledik. Izlem belgemizi açıkladıktan sonra doğacak uygulayım bilimi borak ürünleri için bor karbür, lityum ve ferrobor tesislerimizin temellerini attık. Borak karbür tesisimizi, inşallah bu yılın böylelikle devreye alacağız. Böylelikle savunma endüstri özellikle kalkmak üzere aşınmaya dayanabilen araba parçalarının üretiminde pencere, seramik ve çekirdeksel uygulamalarda evcil bor karbür kullanılacak” dedi. ‘LİTYUM İHTİYACINI YERLİ ÜRETİMLE KARŞILAYACAĞIZ’Bu yıl zarfında antrparantez biri Eskişehir Kırka’de biri Bandırma’üstelik başlamak için 700 ton kapasiteli iki kullanılmamış lityum tesisinin temelini atacaklarını duyuran Bakan Dönmez, şöyle konuştu:  “Sonunda yıllık lityum ihtiyacımızın yarısından fazlasını bundan sonra evcil üretimle karşılayacağız. Öte yandan ferrobor tesisimizin temeli üzere üstelik kısaca 20 zaman evvel Bandırma’daydık. Ferrobor özellikle çelik, neodiyum demirkapan, dönüştürücü çekirdekleri, otomobillerin polat aksamları, esrar iğne dökümleri, tıp elektroniği ve eş elektronik eşyaları kadar teknolojik ürünlerin nazik bileşeni. Bandırma’bile kuracağımız tesisimizle inşallah yıllık 800 tonluk ferrobor üretimi yapacağız. Önümüzdeki yılın sonlarına akla yatkın üstelik tesisimizi inşallah devreye alacağız. Borda başlattığımız inovasyon ve doğacak uygulayım bilimi odaklı bu süreci besleyecek yer koskocaman konu; on paralık nasıl bu alanda yapılan akademik yayınlar ve üniversitelerimizin, araştırı merkezlerimizin, özel sektörümüzün ve kamunun Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleridir. Türkiye, zaman teknoloji üretiminde ağırbaşlı aynı ivme yakaladı. Bu ivmenin devam etmesi tabiricaizse bu ırmağın tüvana tıpkı şekilde akması üzere yeni kaynaklarla beslenmesi gerekiyor. Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinin birleştirme, birbirine entegre ve kümülatif olması gerekiyor.” ‘YERLİ HİDROJEN SANAYİSİ YAPMAK İSTİYORUZ’

?Kamu tarafında borak ile ilişkin çalışmaları yürütmesi ve bu alanda ayrımsız ekosistem kurması için hükümet vasıtasıyla 2003 yılında BOREN’in kurulduğunu hatırlatan Icra Vekili Dönmez, “Mavera yandan BOREN, TÜBİTAK ve Jen Otomobil hareket birliğiyle yakıt kırma şalter projesi kapsamındaki cemi dizayn, istihsal ve entegrasyon çalışmaları başarıyla tamamlandı. Projede mahrukat kendisine müvellidülma kullanıldı. Elektrikli araçlara göre, menzili artırılmış eskimemiş sulp tıpkısı komütatör konsepti yerli namına geliştirildi. Biliyorsunuz; hidrojenin yakıt namına kullanımını ana hedeflerimizden biri kendisine belirlemiştik. Özellikle saf yakıtlarla transfer olanaklarının artırılması için hidrojen oylumlu tıpkısı konu. Yerli kömürden müvellidülma üretimi bu konuda olgunluk sağlayabileceğimiz alanlardan biri. Şimdilik bu konudaki maliyetler faziletkâr ama bu alandaki uygulayım bilimi geliştikçe antlaşma içerisinde daha erişilebilir aynı maliyet noktasına ulaşacağız. Bu konuda alelhusus yerli tıpkısı müvellidülma ekosistemi ve evcil bire bir hidrojen sanayisi tesis etmek istiyoruz. Yüksekokul, araştırma merkezleri, hür teşebbüs ve kamu bu konuda kıvrak bir sinerji yakalayarak, Türkiye’yi bu alanda öncü teknolojiler geliştiren benzeri talih konumuna yükseltebileceğimize inanıyorum” diye konuştu.