Cumhuriyet, 29 Ekim 1923’te Türkiye Iri Ulus Meclisinde (TBMM) “Yaşa” nidalarıyla akseptans edildi.
İlk toplantısını 23 Nisan 1920’de özne TBMM’nin kabul ettiği 1921 Anayasası’nın “Irade kayıtsız koşulsuz milletindir” ilk maddesi, engelsiz belirtilmese birlikte Cumhuriyet rejiminin habercisiydi. Ancak Cumhuriyeti ahzetmek, 16 April 1923’te görevini tümler Bir Numara Meclise değil, 11 Ağustos 1923’te toplanan İkinci Meclise kader oldu.
İkinci Sedir, Başkanlığa Mustafa Eksiksizlik Gösterişli’yı, ikinci başkanlığa Ulvi Fuat (Cebesoy) Rabıtalı’yı seçti. Başbakanlığa ise Yüce Fethi (Okyar) getirildi. Mecliste oluşan karşıt grubun eleştirilerinin yoğunlaşması konusunda Mustafa Eksiksizlik başkanlığında 25 Ilk Teşrin’dahi toplanan Hükûmet, istifa etmeyi ve eskimemiş hükümette tek görev almamayı benimsedi.
Bakanların istifaları 27 Ilk Teşrin’da Mecliste okundu. Meclis, kullanılmamış Kabine için oluşturulan listeler üzerinde antant sağlayamadı. Tafsilatlı süredir Cumhuriyet düşüncesini ortamında barındıran Mustafa Eksiksizlik, bu politik kriz üzerine zamanın geldiğine değişmeyen verdi. Mail mücahede arkadaşlarını, 28 Ilk Teşrin akşamı Çankaya’birlikte yemeğe çağıran Mustafa Eksiksizlik, onlara “Erte Cumhuriyeti zar edeceğiz.” dedi.
Mustafa Kemal ve yemekten sonra kalmasını istediği İsmet (İnönü) Kâmil, Cumhuriyet’in ilanına ilişkin esas değişikliği üstünde çalıştı.
Ahali Fırkası, 29 Ekim’de yaptığı toplantıda, Mustafa Kemal’i hükümet bunalımını çözmekle görevlendirdi. Mustafa Eksiksizlik birlikte Cumhuriyet Altını’in ilanına yönelik temel değişikliği önergesini açıkladı.
Meclis Grubunda ve bilahare TBMM Umumi Kurulunda Anayasa’nın 1, 2, 10, 11, ve 12’nci maddelerinin değiştirilmesinin kabul edilmesiyle Cumhuriyet Altını yöntemince car edildi. “Yaşa Cumhuriyet Altını” nidaları, TBMM Umumi Kurulunun duvarlarında yankılandı.
İzmir depreminde 117 gönül hayatını kaybetti
İzmir’in Seferihisar ilçesinin 17 kilometre açığında 30 Teşrinievvel 2020’bile saat 14.51’da 6,6 kadar sarsıntı meydana geldi. Iye ve Marmara bölgesinin tamamında mahsus depremde Bayraklı ve Bornova ilçelerinde yıkılan binalarda kriz altında kalanlar oldu, çokça sayıda bina hasar gördü.
Seferihisar’ın Sığacık Mahallesi’nde deniz suyunun yükselmesiyle ana yol ve sokaklar akarsu altında kaldı. tekerlekli koltuk kullanan bedenî engelli 85 yaşındaki Laika Erçetin, evinden çıkamayınca yükselen sulardan kaçamayarak boğuldu. Tsunami dolayısıyla Sığacık’ta, limanda ve çarşıda hasar meydana geldi.
Arama kurtarma çalışmalarının 6 Kasım’dahi sona erdiği İzmir’de, deprem dolayısıyla 117 yaşama hayatını kaybetti, 1032 gönül yaralandı. Çöküntü altında kalanlardan 107’si kurtarıldı.
BM’nin 1945’teki yapı haset
Birleşmiş Milletlerin (BM) 1945’teki kuruluş haset olan 24 Ilk Teşrin, örgüte üye bütün ülkeler yoluyla “Birleşmiş Milel Günü” namına kutlanıyor.
Kendini “doğruluk ve güvenliği, hesaplı kalkınma ve toplumsal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı misyon edinmiş küresel ayrımsız kuruluş” yerine tanımlayan BM’nin önce temelleri, Ağustos-Teşrinievvel 1944’te Çin, Sovyetler Birliği, İngiltere ve ABD delegelerinin, ÇAKER’nin Dumbarton Oaks kentinde aynı araya gelerek Birleşmiş Milel Anne Sözleşmesi’nin ana ilkelerini belirlemesiyle atıldı.
ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği’nin katılımıyla Şubat 1945’te toplanan Yalta Konferansı’ndan sonra bir yılın nisan-haziran aylarında KUL’nin Titr Francisco eyaletinde 50 büyüklük benzeri araya gelerek Dumbarton Oaks’ta saptanan ilkeleri ele aldı.
BM Anne Sözleşmesi, 26 Haziran 1945’te imzalanırken, asıl sözleşmenin toplantıya katılan ülkelerin parlamentolarınca benimsenmesinden sonradan Birleşmiş Milel 24 Ekim 1945’te yöntemince kuruldu. Bu tarihten itibaren seçkin sene 24 Ilk Teşrin günü, örgen ülkelerde “Konfedere Milel Günü” kendisine kutlanıyor.
Türkiye, unsur sayısı 193’e vasıl BM örgütünün kurucu üyeleri beyninde düzlük alıyor.
Haftanın belirli gayrı olayları şöyle:
24 Ilk Teşrin
1857- İlk ayak topu kulübü, İngiltere’da Cambridge Üniversitesinde kuruldu.
1904- New York Metrosu açıldı.
1929- New York Borsasında behre senetleri düştü. Bu iniş sürecini izleyen bunalım, dünya dış ticaretinde güç bir daralma yarattı. Kriz, Türkiye’yi da etkiledi.
1935- 1. Belediyeler Kongresi başladı.
1939- Sahte çoraplar, ilk defa Wilmington’birlikte satışa sunuldu.
1945- Konfedere Uluslar Antlaşması yayınlandı ve BM kuruldu.
1956- Gazeteci Bedii Üstün, cumhurbaşkanına hakaretten 6 kamer hapse mahkum edildi.
1956- Sovyetler Birliği, Macaristan’ı işgal etti.
1964- Amerikalı sivil haklar savunucusu Martin Luther King’e Nobel Hazar Ödülü verildi.
1966- CHP’nin 18. Kurultayı “ortanın solu” görüşünü savunanların zaferiyle sonuçlandı. Zonguldak Saylav Bülent Ecevit, Umumi Sekreterliğe getirildi.
1969- Şair Behçet Kemal Edvar, 61 yaşında hayatını kaybetti.
1975- Türkiye’nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü, Ermeni teröristlerce öldürüldü.
1976- Gürültülü sanatçısı Neşe Tevs, 46 yaşında öldü.
1991- Saklı Yazı davasında Gazeteci Uluç Gürkan ile Dışişleri Bakanlığı memuru Kahkaha Mumcu beraat etti.
1992- Türkiye’nin evvel hususi havaalanı “Hezarfen”, İstanbul Büyükçekmece’bile hizmete girdi.
1996- Vehbi Koç’un cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’ndan çalındı.
2005- Milli Asayiş Yerleşmiş toplantısında, yeni Milli Düzenlilik Yöntem Belgesi uygun bulunarak, bu konudaki tavsiye kararının Bakanlar Kuruluna bildirilmesine değişmeyen verildi.
2007- Fatih Padişah Mehmet’in İtalyan ressam Gentile Bellini aracılığıyla yapılan ve yakın zamanda İngiltere’deki adlı National Gallery’bile üstelik sergilenen portresi, Sotheby’s açık artırma evinde yapılan belirgin artırmada 468 bin 500 sterline almaç buldu.
2009- Ankara’de bire bir yaşama H1N1 virüsünden öldü. Afiyet Bakanlığı, bu kişinin H1N1 virüsünden Türkiye’bile yaşamını yitiren ilk kişi olduğunu açıkladı.
2013- 652. Tarihi Kırkpınar Semirtilmiş Güreşleri’nde üst üste üçüncü defa başpehlivan olarak değerli kemerin daimi sahipliğine adalet kazanan ancak dopingli olduğu ortaya sâdır Ali Gürbüz’ün kemeri izansız alındı.
2016- Gaziantep’in Karkamış ilçesinde barınan tahminî 500 Suriyeli, Fırat Kalkanı Harekatı kapsamında yıldırı örgütü DEAŞ’tan temizlenen Halep kentine kapalı Cerablus ilçesine döndü.
2018- Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti soruşturması kapsamında temaslarda yatmak için Türkiye’ye mevrut MEMLUK Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Direktörü Gina Haspel’in, Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin gürültülü kayıtlarını dinlediği sav edildi.
25 Teşrinievvel
1917- Lenin önderliğindeki Bolşevikler gücü ağız ağıza ele geçirdi.
1924- Toplum Bilimci ve edip Ziya Gökalp 49 yaşında öldü.
1937- Başbakan İsmet İnönü ricat etti. Tıpkısı devir Oran Bayar’ın kurduğu hükümet açıklandı.
1946- Azade Güreş Milli Takımı, İsveç’te Avrupa Şampiyonu oldu.
1947- Sovyetler Birliği, Konfedere Milletlerde Kars ve Ardahan’ı istedi.
1957- Tatbiki Güzelce Sanatlar Okulu İstanbul’dahi açıldı.
1960- Küba bütün Amerikalı hareket yerlerini devletleştirdi.
1962- ABD Büyükelçisi Adlai E. Stevenson, Küba’daki Sovyet üslerinin fotoğraflarını, sav kendisine BM Güvenlik Konseyine sundu.
1971- Çin Ahali Cumhuriyeti, Konfedere Milletlere alındı.
1980- 13 Temmuz 1979’üstelik Darı’ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli ahiret yolculuğu cezasına çarptırıldı.
1981- Türkiye’nin Roma Büyükelçiliğinde vazifeli ikinci katip Gökberk Ergenekon, ASALA teröristlerinin saldırısına uğradı, üç mermi yarası aldı.
1984- Sarılık virüsü bulundu.
2011- Libya’nın öldürülmüş yatık lideri Kaddafi’nin Misrata’daki bir soğuk çekicilik deposunda tutulan cenazesi, açıklanmayan tıpkısı yere defnedildi.
2012- Myanmar’dahi Rakhine Budistleri ile Rohingya Müslümanları arasındaki çatışmalarda 100’den fazla emanet öldü. Rakhine (Arakan) eyaleti sözcüsü Win Myaing, ülkenin batısındaki 4 kentte devam fail çatışmalarda 2 binden fazla evin ateşe verildiğini açıkladı.
2015- Bozuk İngiltere Başbakanı Tony Blair, 2003’te ABD öncülüğünde gerçekleştirilen, Irak’ın işgali sırasında yapılan hatalar ile rejimin devrilmesiyle yaşanacakları yanlış kavradıkları amacıyla defo diledi.
2017- İYİ Öğür kuruldu.
2018- Dünyaca adlı İrlandalı avrat hanende Sinead O’Connor Müslüman olduğunu açıkladı.
26 Teşrinievvel
1461- Trabzon Anadolu İmparatorluğu, Fatih Odalık Mehmet komutasındaki Osmanlı İmparatorluğu ordularına konfirmasyon oldu.
1730- Osmanlı’dahi ayaklanma başlatan Patrona Halil ve arkadaşları idam cezası edildi.
1863- Arsıulusal Değerli Put organizasyonu İtalya’nın Cenova kentinde kuruldu.
1905- Yıldız Avrupa ülkeleri Norveç ve İsveç ayrıldı.
1922- İsmet İnönü, Lozan Konferansı öncesinde dışişleri bakanlığı görevine getirildi.
1923- Türk Milli Ayak Topu Takımı, önce maçında Romanya ile 2-2 berabere kaldı.
1924- Kazım Karabekir Ağır, Birinci Kalabalık Müfettişliğinden ayrılarak saylav olarak çalışacağını bildirdi.
1933- Cumhuriyet Altını’in 10. yılı nedeniyle Umumi Af Kanunu çıkarıldı.
1936- 16 yaşındaki ressam Turgut Cansever evvel resim sergisini açtı.
1938- Du Pont, ilk bireşimli düzme fibere adını verdi.
1961- Cemal Gürsel cumhur reisi seçildi.
1966- Kuzey Atlantik Konseyi, NATO karargahını Brüksel’e taşımayı kararlaştırdı.
1967- Âşık ve yazar Ali Cenap Formül, 80 yaşında irtihal etti.
1974- Halas Savaşı komutanlarından Orgeneral Fahrettin Altay, 94 yaşında İstanbul’dahi mevt etti.
1975- Enver Sedat KÖLE’ye resmi ziyarette kâin geçmiş Akdarı Izzet Başkanı oldu.
1984- Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk defa tıpkısı bakan azledildi. Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Arıkan, istifa etmeyince Başbakan’ın önerisi üzerine Reisicumhur marifetiyle görevden alındı.
1994- İsrail ile Ürdün arasındaki 46 yıllık savaşa son veren tarihi barış anlaşması, iki mutluluk arasındaki sınırda 5 bin kişinin katıldığı abiye bire bir törenle imzalandı.
2008- Türk Gelgel Yolları, 1991 Körfez Savaşı’nda durdurduğu Bağdat seferlerine 17 yıl aradan bilahare tekrar başladı ve THY uçağı, Arsıulusal Bağdat Havalimanına indi.
2013- Pakistan- İran sınırında sâdır çatışmada 14 İran askeri öldürüldü.
2015- Ankara 5. Barış Ceza Hakimliği, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının talebiyle Koza İpek Holding ve bünyesindeki şirketlere kayyum atanmasına karar verdi.
2016- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) sakat başkanlarından Matbuat Izzetinefis Kartı sahibi Nail Güreli hayatını kaybetti.
2017- Dünya Sağlık Örgütünün yayımladığı rapora göre, salgının ortaya çıktığı 27 April’dan bu yana Yemen’dahi kolera dolayısıyla 2 bin 180 dirilik hayatını kaybetti.
2018- Gazeteci Cemal Kaşıkçı soruşturmasında, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca 18 şüphelinin iadesi için hazırlanan talepname, Adalet Bakanlığı marifetiyle Suudi Arabistan’a dayanmak üzere Dışişleri Bakanlığına iletildi.
2020 – Sakat Afiyet Bakanlarından Osman Durmuş, Ankara’dahi, bellek kanaması sonucu tedavi gördüğü hastanede 73 yaşında yaşamını yitirdi.
2020 – KÖLE Ulusal Havacılık ve Gök Dairesi (NASA), ilk kez Ay’ın güneş gören yüzeyinde akarsu bulduklarını açıkladı.
2021- Cumhur Reisi Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan’ın işgalden kurtardığı topraklarda inşa ettiği önceki hava meydanı olan Nahak Uluslararası Hava Meydanı’nın açılışını Azerbaycan Cumhur Reisi İlham Aliyev ile yaptı.
27 Ilk Teşrin
1492- Kristof Kolomb, Küba’yı keşfetti ve İspanya yerine el koydu.
1913- Mustafa Eksiksizlik, Sofya Ataşemiliterliği görevine atandı.
1922- Müttefikler, Ankara ve İstanbul hükümetlerine Lozan’bile konferans toplanması çağrısı yaptı.
1960- Milli Bağlanak Komitesi, 147 profesör, doçent ve asistanı görevden aldı.
1978- Nobel Barış Ödülü’nü Darı Heybet Başkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menahem Begin paylaştı.
1982- Çin, nüfusunun 1 milyarı aştığını açıkladı.
1996- Yeni Trafik Kanunu yürürlüğe girdi.
1999- Yasama Kurulu oturumu sırasında kendi kendine silahlı kişilerce yapılan saldırıda Ermenistan Başbakanı Vazgen Sarkisyan ve 8 peş düzey yetkili öldü.
2005- Tiyatro sanatçısı Şefkatli Facia, 48 yaşında Bakırköy’birlikte oturduğu apartmanın boşluğunda ölmüş bulundu.
2006- Milletvekili seçilme yaşı 30’dan 25’e indirildi.
2006- Karikatürist Alicenap Balcıoğlu 78 yaşında memat etti.
2010- Çarkıt Arjantin Oran Başkanı Nestor Kirchner 60 yaşında öldü.
2016- BM, Irak’ta yıldırı örgütü DEAŞ’ın elinde tuttuğu Musul’u istirdat operasyonunun onuncu gününde 10 bin 500’den fazla kişinin yerinden edildiğini açıkladı.
2017- İspanya’nın Katalonya mahalle muhtarı yönetimi parlamentosu tek yanlı bağımsızlık ilan etti.
2017- FETÖ’nün çarpış girişimi sırasında Sahil Düzenlilik Komutanlığındaki eylemlere ait tanıdık ve 28 kişinin yargılandığı davada ikisi ağırlaştırılmış girmek üzere 25 sanığa müebbet mahpushane cezası verildi. Sanıklardan 3’ünün beraat ettiği davada sakat Kenar Asayiş Komutanı Kağan Üstem müebbet hapisle cezalandırıldı.
2021- ÇAKER’de seks hanesinde X yazan geçmiş pasaport basıldı.
28 Ekim
1886- Hürriyet Anıtı, Fransızların armağanı kendisine New York’ta dikildi.
1923- Mustafa Kemal Vakur, Çankaya Köşkü’nde verdiği akşam yemeğinde “Erte Cumhuriyeti zar edeceğiz.” dedi.
1927- Türkiye’dahi önce can sayımı yapıldı. Nüfusun 13 milyon 648 bin 270 dirilik olduğu açıklandı.
1937- Başbakan İsmet İnönü, Ankara’dahi paraşüt kulesinin açılışını yaptı.
1938- Ankara Radyosu hizmete girdi.
1962- Küba Füze Krizi: Sovyetler Birliği lideri Nikita Kruşçev, Küba’daki füze üslerini kaldıracaklarını açıkladı.
1977- Çizer ve çizgi anlatı çizeri Ratip Tahir Burak, 73 yaşında İstanbul’dahi öldü.
1993- Hakkari Üzümlü Kurnaz Tahril Bölüğü’ne saldıran teröristlerden 57’si öldürüldü. Çatışmada 10 leşker martir oldu.
1998- Esenboğa Hava Meydanı, tarihinde ilk kez tıpkı dönme 13 reisicumhur ağırladı. Ecnebi mutluluk cumhurbaşkanları, Cumhuriyet Altını’in 75’inci Yılı törenleri amacıyla başkente geldi.
2012- Myanmar yönetimi, Birleşmiş Milletlere, ülkenin batısında Bangladeş sınırındaki Arakan (Rakhine) eyaletindeki yol olayları zımnında çoğu Müslüman 22 binden fazla kişinin evini kalkmak zorunda kaldığı bilgisini verdi.
2013- Seyretme ve sinema sanatçısı Tomris Oğuzalp 80 yaşında İstanbul’de ölüm etti.
2013- Cumhurbaşkanlığı Ekin ve Danışma Büyük Ödülü müzik alanında Ahmet Kaya’ya verildi.
2015- İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve aranan teröristlerin isimlerinin kayran aldığı “www.terorarananlar.pol.tr” adresinde “Aranan Yıldırıcı” başlığıyla yayımlanan listede teröristlerin isimleri, kırmızı, semavi, yeşil, turuncu ve boz kategorilere ayrıldı. Fetullah Gülen, Cemil Bayık, Murat Karayılan, İlhami Balı ve Duran Kalkan kırmızı kategoride düz aldı.
2016- Milli Defans Bakanlığı kararıyla FETÖ/PDY soruşturması kapsamında Esmer Kuvvetleri Komutanlığı ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığından 195 personelin orduyla ilişiği kesildi.
2020- VakıfBank Voleybol Takımı, Kadınlar FIVB Kulüpler Acun Şampiyonası’nı en çokça kazanan bando namına Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.
2020- Fransız dergisi Charlie Hebdo’nun kapak resminde düz düz Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a müteveccih hakaret muhtevalı görsele ilgili Ankara Cumhuriyet Altını Başsavcılığınca resen soruşturma başlatıldı.
2021- Adli Tababet Kurumu, 28 Gücük Ay davasında sunulan müebbet mapus cezaları kesinleşen eski generaller Hakkı Kılınç ve Erol Özkasnak’ın cezaevinde kalmalarına engel tıpkısı hastalıkları olmadığı yönünde ifade hazırladı.
29 Ekim
1863- İsviçreli Henri Dumant Kızılhaçı kurdu.
1911- Adlı Amerikalı gazeteci Joseph Pulitzer Güney Carolina’birlikte öldü.
1923- Cumhuriyet car edildi. Mustafa Kemal Paşa cumhur reisi seçildi.
1924- Milletler Cemiyeti Konseyinde Türk-Irak sınırı, Musul’u Irak’ta bırakacak biçimde saptandı.
1927- Irak’ta yapılan kazılarda, Kaplumbağa kenti yakın 5 bin yıl öncesine ait olduğu belirlenen bire bir öz takımı bulundu.
1930- Ankara’daki Cumhuriyet Bayramı törenlerine Yunanistan Başbakanı Venizelos dahi katıldı.
1933- Reisicumhur Mustafa Eksiksizlik, coşkuyla kutlanan Cumhuriyet’in 10’uncu yılında adlı Nutuk’u okudu.
1954- Dr. Bilgi Kıvılcımlı Yurt Partisini kurdu.
1961- İlk Türk yapımı makine “Bükülme”, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’e dürü edildi. Inhina’in tecrübe sürüşü, daraç benzin konulması yüzünden başarısızlıkla sonuçlandı.
1987- Cumhuriyet Altını’in 64’üncü yılında yerel imal F-16 uçağı uçtu.
1992- Türkiye ile Irak’ın kuzeyi ortada önemli öneme ehil Sinhat Boğazı, TSK’nın eline geçti. Çatışmalarda 90 yıldırıcı öldürüldü.
1992- Kazakistan ve Türkmenistan geçmiş büyükelçiliklerini Ankara’da açtı.
1998- ABD’li uzay adamı John Gleen 36 yıl aradan sonradan 77 yaşında, Discovery mekiğiyle yeniden uzaya gitti.
2007- Dünyanın genişlik nazik palyatif uçağı Airbus A-380, İstanbul Atatürk Havalimanına indi.
2008- Cumhurbaşkanlığı Hars ve Görüşme Iri Ödülleri’ne gökçe yazın dalında yazar Yaşar Kemal, mimarlık dalında Turgut Cansever ve çalgı aleti dalında da Prof. Dr. Alaeddin Yavaşça müstahak görüldü.
2013- Asya ile Avrupa ortada denizin altından selis demir hat ulaşımını sağlayacak, dünyanın alanındaki oylumlu projelerinden Marmaray törenle açıldı.
2013- Suudi Arabistan, hacca gelen Kürt hacılar amacıyla ilk kez Kürtçe Kur’an-ı Ahi meali hazırladı.
2013- Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, 29 Ekim’den evvel askeri hizmet kanunu çerçevesinde işlenen suçları havi umumi af zar etti.
2015- Verem, Acun Esenlik Örgütü marifetiyle çıktı AIDS hastalığının yanı sıra dünyanın genişlik ölümcül geçici hastalıklarından biri car edildi.
2018- İstanbul’un üçüncü havalimanının önceki fazı uçuşlara açıldı.
2021- İstanbul’dahi yenilenen Atatürk Kültür Merkezi (AKM) Hasan Uçarsu’nun bestelediği, librettosunu Halit Refiğ’in aynı adlı senaryosundan Bertan Rona’nın yazdığı “Sinan” operası ile açıldı.
2021- Çevre ve Şehircilik Bakanlığının adının “Mekân, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı” namına değiştirilmesine ilgilendiren kararname Resmi Gazete’da yayımlanarak yürürlüğe girdi.
30 Teşrinievvel
1757- Şehriyâr III. Mustafa tahta çıktı.
1873- Teodor Etçi marifetiyle çıkarılan eğlendirme gazetesi “Görüntü” yayımlanmaya başlandı.
1905- Aspirin ilk defa satışa sunuldu.
1918-Birinci Dünya Savaşı’ndan aşınmış çıkan Osmanlı Devleti ile galip devletler ortada Mondros Mütarekesi imzalandı.
1918- Çekoslovakya’üstelik cumhuriyet car edildi.
1923- Mustafa Kemal Vakarlı başbakanlığa İsmet (İnönü) Gösterişli’yı atadı.
1937- Ankara Gar binası törenle açıldı.
1956- İngiltere ve Fransa, İsrail ve Darı’a Süveyş Kanalı’nı 12 saat süresince tecezzi etmelerini bildirdi.
1973- Boğaziçi Köprüsü, Cumhur Reisi Fahri Korutürk tarafından açıldı.
1974- Boksör Muhammed Yüce baştan kilolu şampiyonu oldu.
1980- Bülent Ecevit CHP Umumi Başkanlığından istifa etti.
1983- Erzurum ve Kars’ta meydana gelen depremde 1330 hayat öldü, 534 güç yaralandı.
1984- Cumhur Reisi Kenan Dünya, Mürted’de uçak fabrikasının (TAI) temelini attı.
1993- Bozuk Türk Araç Kurumu Genel Yazmanı Ömer Asım Aksoy 95 yaşında öldü.
2011- Kırgızistan’üstelik Almazbek Atambayev cumhurbaşkanı seçildi.
2013- Nevşehir Üniversitesinin adını “Nevşehir Hacı Bektaş Veli”, Siirt’in Aydınlar ilçesinin adını “Tillo” namına değiştiren yasa teklifi, TBMM Umumi Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
2015- Uykuluk yetmezliği dolayısıyla İstanbul’dahi tedavi gören sakat dünya kıtalararası çetin boks şampiyonu Sinan Şamil Sam yaşamını yitirdi.
2016- Terör soruşturması kapsamında gözaltına alınan Diyarbakır Büyükşehir Şehremini Gültan Kışanak ve DBP’li Meclis Üyesi Fırat Anlı tutuklandı.
2016- Kâm Partisi 6’ncı Kıytırık Kongresi’nde 891 delegenin 871’inin oyunu alan Esas Karamollaoğlu umumi başkan seçildi.
2020 – İzmir’in Seferihisar ilçesinin 17 kilometre açığında saat 14.51’dahi 6,6 büyüklüğündeki depremde Bayraklı ve Bornova ilçelerinde binalar yıkıldı. Taharri kurtarma çalışmalarının 6 Kasım’birlikte sona erdiği İzmir’bile, deprem zımnında 117 can hayatını kaybetti, 1032 emanet yaralandı. Depresyon altında kalanlardan 107’si kurtarıldı.
2020 – Sakat Başbakanlardan Sevinçli Yılmaz, akciğer kanseri ve sonrasında gelişen tıbbi vaziyetler nedeniyle İstanbul’bile tedavi gördüğü hastanede, 73 yaşında hayatını kaybetti.
