Yozgat’ta hasat döneminin serencam günleri yaşanırken; üreticiler yıpranmamış zaman amacıyla hazırlıklara başladı. Yozgat Kültür Odası Başkanı İsmail Açıkgöz, mütezayit maliyetler dolayısıyla üreticinin bu sene elde ettiği geliri eskimemiş sezon öncesinde yeniden tarlaya mahvetmek zorunda kaldığını belirterek, “Sonsuz teşrinievvel küçülüyor, küçülmemesi lazım, üreticinin birlikte olunması lazım” dedi.
Yozgat Ekincilik Odası Başkanı İsmail Jandarma, üreticilerin hasat dönemi ve eskimemiş sezonda yaşaması beklenir sıkıntılarla ilgilendiren açıklama yaptı. Bu sezon çiftçinin ürününü sattığında bol mal kazandığını düşünmesine rağmen maliyetlerin artması dolayısıyla kazandığı parayı kullanılmamış mevsim öncesinde baştan tarlasına gömdüğünü belirten Güllabi, “2021 yılında 5 bin liraya buğday almıştı, 7 bin liraya süt almıştı, girdi maliyeti bağan olduğu amacıyla fena hâlde bire bir fiyata sattı, para kazandı” dedi. Uyanık, şöyle devam etti:
“Mazot 24 liralık olunca yüzde 300, yüzde 400 maliyet artınca kazandığı parayı yeniden araziye gömdü. 500 dönüm bire bir arazi eken benzeri kayırıcı kısaca adisyon ediyorum 500 bin lira başlamadan tarlaya mankafa döktü. Bu durumda çiftçinin durumu ne olacak? Kazandığı parayı gene tarlaya gömdü. 2023 yılında inşallah yağmurlu bozulmamış bir ortamda mazbut de maraba yeniden kazanır, mal kazanır. Ama ben inanıyorum kim 2023 yılında buğdayın 9 bin teklik 10 bin teklik olacak. Zira şu dakika yetersiz dışında 5 bin 500- 6 bin teklik ortada bulunuyor buğday. Bu bile ne söylemek, yani 2023 yılında Türkiye’üstelik buğday fiyatının bu dolayda olacağını gösteriyor. Bu durumda dikici lazım istemez sıkıntılı.”
“ÇİFTÇİDE BİR BIKMA ORTAYA ÇIKTI”
Çiftçide ekimini yaptığı gâh ürünlerde beklediği fiyatı alamamasından kaynaklı yük yaşaması zımnında aynı gina halinin ortaya çıktığını ve üretimden uzaklaştığını kaydeden Güllabi, şöyle konuştu:
“Türkiye’de kestirmece yüzdelik 74 ayçiçeği yağı açığı var dediler, tığ de çiftçimizi yönlendirdik, tahminî 200 bin dekar Yozgat’ta gün çiçeği ektik. Çiftçinin kafasında 12 bin liraya, 13 bin liraya satarım düşüncesi vardı, 8 liraya 9 liraya sattı, çekirdeği. Bu durumda hangi yaptı maraba bir zenginlik ortaya çıktı. 2023 yılında ben inanıyorum kim dünya ay çekirdeği 200 bin dönüm ekilecekti. Bu düşecek 10 bin 12 bin dönüme. Ekildiğinde değerini bilmemiz lazımdı. Sıkıntılı dışından geliyor dediler antagonist çıkarılıp Avrupa’ya gönderilecek dediler, yağ fabrikaları çekirdeği almayınca bu duruma gelindi.
“ÇİFTÇİDE NOHUT KALMADI”
Müstahsil harmana bulunduğu nohudu getirdi, 13-14 teklik dediler, şu an 18 liralık. Çiftçide nohut kalmadı. Nohut celebin eline geçti, tüccarın eline geçti. Şu dakika tecimen üstelik 18 liraya satıyor. Bunu Sayın Şube Umumi Müdürü, icap çekirdeği, muhit çekirdeği lüzum nohudu icap mercimeği açıklamış olsaydı, tıpkısı fındığı açıkladığı kabil üzümü açıkladığı kabilinden bu rençper ürettiğinden kazanırdı ama bu durumda ekinci ürettiği üründen kazanamadı. Soğan dersen 7 lirayla başladı, şu zaman 3,5 lira, patates dersen 9 lirayla başladı 4 teklik. Bir taraftan de tüketicilerimiz var, bunu üstelik eksiltmek geçişsiz amma üretim maliyeti sıkıntılı.”
“ÇİFTÇİ PANCARDAN KÖTÜLÜK EDECEK”
Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Uyanık, şeker hastalığı pancarı fiyatının faziletli açıklanmasına karşın çiftçinin bu zaman yine kötülük edeceğini müstakbel sürdü. Açıkgöz, açıklamasını şöyle tamamladı:
“Bakın çükündür bin 400 liralık açıklandı. Ben gene kanıt ediyorum, çiftçi pancardan engel edecek. Gerekçesi; 150 kilo matbu atacak, 150 kilo matbu bin 900 teklik, yani hoppadak gübresi. Bu durumda hangi tamam? 1,5 titrem pancarı gitti. Bizim ülke ortalamamız 5-6. Deminden 2022 yılında 450 kuruşa aldılar pancarı 270 lira değer torbası. Bin 100 liraya daha çok torbası amma ne hikmetse dikici aslında 450 liradan mülk aldı. Bu üreticinin hakkıydı, bin 100 liraya artık daha çok, ego aha buna atıyorum 150 teklik 200 teklik öndelik veriyorum veya ayırt veriyorum deseydi ekinci üşenmezdi. Ama pancar çiftçisini dahi üşendirdiler. Ha bu durumda ne oluyor? Sürekli teşrinievvel küçülüyor, küçülmemesi geçişsiz, üreticinin yanında olunması lazım.”
