Erke ve Tabiatıyla Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, hidrojenin yakıt yerine kullanımının asıl hedeflerden biri olarak belirlendiğini, yerel kömürden müvellidülma üretiminin de bu konuda ilerleme sağlanabilecek alanlardan biri olduğunu belirterek, “Şimdilik bu konudaki maliyetler faziletli amma bu alandaki uygulayım bilimi geliştikçe ant içinde elan erişilebilir ayrımsız maliyet noktasına ulaşacağız.” dedi.
Arsıulusal Borak Sempozyumu’na (BORON 2022) çevrim içi katılan Dönmez, Türkiye’nin, geçmiş enerji dönüşümünü altyapıları yenileyerek tamamladığını ve ikinci dönemin yeşil kalkınma hedefleri çerçevesinde ilerlediğini söyledi.
Dönmez, yıpranmamış dönüşümün uygulayım bilimi kâmilen olacağını vurgulayarak, “Teknolojiniz yoksa bu hikayede başrol olmayı bekleyemezsiniz. Iri bire bir oyunun oyuncusu başlamak istiyorsanız, öncelikle teknolojiniz olmalı ve bu teknoloji yalnız sizin değil başkalarının üstelik işine yaramalı. Bileşimli zeka, akıllı sistemler, ümranlı haber araçları, zaman gündemimizde en son sıralarda. Elektrikli arabalar, araç zinciri üzere bir nice yeni teknolojiyi üstelik araştırarak, ayrıca ara sıra kampüs içi denemelerimizle imtihan ediyoruz. Biz artık enerji bildirme güvenliği kavramını teknoloji sunu güvenliği kavramıyla birlikte ele alıyoruz.” diyerek konuştu.
Borak cevherinin erke teknolojilerinde önemine işaret eden Dönmez, metalürji, nanoteknolojiler, otomotiv, enerji, elektronik ve bildirişim, gök ve hava araçları, çekirdeksel uygulamalar, askeri araçlar ve yakıtlar gibi müstakbel teknoloji eser kullanan her sektörde borun kullanımını henüz da tezyit etmek ve yaygınlaştırmak istediklerini dile getirdi.
Türkiye’nin bor üretim ve ihracatında acun lideri olduğuna dikkati çekici Dönmez, Türkiye’nin ilişik zer bor ürünlerinde dünyanın çevrilmiş ülkelerinden biri olmasını hedeflediklerini ifade etti.
Bakan Dönmez, Türkiye’nin bor karbür tesisini bu yılın böylelikle devreye alacaklarını belirterek, böylece defans sanayi ilkin gelmek amacıyla aşınmaya dayanıklı araba parçalarının üretiminde, sırça, seramik ve çekirdeksel uygulamalarda yerel borak karbürün kullanılacağını söyledi.
Evcil lityum üretiminin dahi uygulayım bilimi özgünlüğünün arz muhteşem örneklerinden olduğunu belirten Dönmez, şöyle devam etti:
“Bu sene süresince biri Eskişehir Kırka’de, biri Bandırma’dahi tutmak için 700 titrem kapasiteli iki yıpranmamış lityum tesisimizin temelini atacağız. Böylece almanak lityum ihtiyacımızın yarısından fazlasını artık evcil üretimle karşılayacağız. Ferrobor tesisimizin temeli amacıyla üstelik kestirmece 20 ahit önceki Bandırma’daydık. Ferrobor hele çelik, neodiyum mıknatıs, transformatör çekirdekleri, otomobillerin polat aksamları, uyuşturucu iğne dökümleri, tıp elektroniği ve familya elektronik eşyaları kadar teknolojik ürünlerin kritik bileşeni. Bandırma’de kuracağımız tesisimizle almanak 800 tonluk ferrobor üretimi yapacağız. Önümüzdeki yılın sonlarına akıllıcasına üstelik tesisimizi devreye alacağız.”
“BOREN bünyesinde bugüne kadar 348 projeye bindi sağlandı”
Ulusal Borak Araştırı Enstitüsü (BOREN) bünyesinde bugüne kadar 348 projeye destek sağlandığını dile getiren Dönmez, halihazırda 25 projenin çalışmalarının devam ettiğini bildirdi.
Dönmez, BOREN bünyesinde 6 laboratuvar kurulduğunu ve 2012-2020 yıllarında BOREN ve TÜBİTAK gelişim birliğiyle 27 AR-GE projesine bindi sağlandığını tabir etti.
Söz konusu projelerden 25’inin tamamlandığını belirten Dönmez, 2022’üstelik BOREN bünyesinde 6 eskimemiş projeye başlandığını söyledi.
Dönmez, BOREN, TÜBİTAK ve Geniş Otomobil hareket birliğiyle mahrukat nakız kurgu projesi kapsamındaki bütün tasarım, üretim ve entegrasyon çalışmalarının başarıyla tamamlandığını vurgulayarak şunları kaydetti:
“Projede yakıt adına hidrojen kullanıldı. Elektrikli araçlara bakarak menzili artırılmış bakir evlat bire bir komütatör konsepti yerli adına geliştirildi. Biliyorsunuz, hidrojenin yakıt kendisine kullanımını esas hedeflerimizden biri adına belirlemiştik. Hele saf yakıtlarla nakil olanaklarının artırılması üzere müvellidülma koskocaman bire bir bap. Yerli kömürden müvellidülma üretimi bu konuda ongunluk sağlayabileceğimiz alanlardan biri. Şimdilik bu konudaki maliyetler faziletli amma bu alandaki teknoloji geliştikçe ahit süresince daha erişilebilir aynı maliyet noktasına ulaşacağız. Bu konuda alelhusus yerli tıpkı müvellidülma ekosistemi ve evcil tıpkısı müvellidülma sanayisi tasarlamak istiyoruz.”
Tarımda bor uygulamalarının yaygınlaştırılması üzere 2016’dahi Ankara’da Uluslararası Tarımda Bor Sempozyumu düzenlendiğini dile getiren Dönmez, gelecek sene AGROBOR-2023’ün düzenleneceğini ve bu konuyla ilgili çalışmaların sürdüğünü bildirdi.
